Raport Filantropia w Polsce. Zamożni Polacy chcą inwestować w systemowe rozwiązania problemów społecznych

Polska znajduje się w szczególnym momencie pierwszego międzypokoleniowego transferu majątku na tak dużą skalę. Jak pokazują światowe trendy, część z tego kapitału zostanie przeznaczona na działalność filantropijną. Rośnie świadomość, że aby odpowiedzieć na to wyzwanie i zobowiązanie, potrzebne jest działanie systemowe, które przełoży się na wymierne efekty i będzie miało rzeczywisty wpływ społeczny.

Raport Filantropia w Polsce. Jak angażują się przedsiębiorcy i ich rodziny pokazuje najbardziej wyróżniające się trendy w zarządzaniu działalnością filantropijną w Polsce i na świecie oraz rekomendacje w jaki sposób można zwiększyć skalę i zaangażowanie społeczne przedsiębiorców, osób zamożnych. To pierwsza publikacja, która tak szczegółowo porusza tematykę zaangażowania społecznego liderów biznesu. Raport przygotowany został przez Agnieszkę Sawczuk (właścicielkę brandu Filantropea)😊 dla Fundacji EFC, a jego partnerem jest Polska Rada Biznesu.

Kluczowe wnioski

  • W ostatnich 30 latach polska filantropia przeszła ogromną przemianę. Widać to i w sposobie myślenia, i prowadzenia działalności społecznej. Obecnie już dwa pokolenia zamożnych Polaków i ich rodzin wspierają działania na rzecz innych i aktywnie się angażują. Filantropia staje się coraz ważniejszą częścią ich życia.
  • Dla przedsiębiorców w pierwszym i drugim pokoleniu, filantropia to bardzo osobista podróż. Mają na nią wpływ doświadczenie, pasja, sposób patrzenia na świat, a często wiara. Jednak głównym imperatywem do pomagania jest dla nich przede wszystkim poczucie obowiązku.
  • To zobowiązanie do pomocy tym, którzy mają się gorzej, realizuje się na różne sposoby. Większość badanych (około 68%) wspiera tradycyjnie bezpieczne cele – szeroko rozumianą edukację, kulturę, zdrowie. Ponad 60% prowadzi działalność w formie zinstytucjonalizowanej – tworzy fundacje, fundusze filantropijne, programy społeczne w swoich firmach. Blisko 50% lubi działać bezpośrednio. Pomaga w odpowiedzi na potrzebę serca, wspierając osoby indywidualne i organizacje społeczne.
  • Przedsiębiorcy rzadko korzystają z pomocy innych osób i instytucji, bo nie wiedzą, gdzie takiego wsparcia mogliby szukać. Kierują się więc intuicją, własnym doświadczeniem w prowadzeniu biznesu, czasem rekomendacją przyjaciół.
  • Widoczne są różnice w rozumieniu roli i funkcji filantropii pomiędzy pokoleniami. Choć przedsiębiorcy w każdym wieku chcą widzieć rezultaty swojej pracy, to młode pokolenie ma w tym względzie znacznie większe oczekiwania – chce nie tylko niwelować skutki problemów, ale zmieniać system, który często blokuje ich rozwiązanie. Nie wystarcza im dobroczynność i pomaganie ad hoc. Chce angażować się w działania, które mają realny, długofalowy wpływ na życie innych ludzi.
  • Duży wpływ na zwiększanie świadomości społecznej przedsiębiorców i ich zaangażowanie miał trwający kryzys wywołany pandemią i wojną w Ukrainie. Z jednej strony pokazał on, że filantropia może szybko, elastycznie i z wyczuciem wesprzeć tych, którzy potrzebują pomocy, ale z drugiej, że globalnych problemów nie da się rozwiązać w pojedynkę. Potrzebne jest partnerstwo instytucji z różnych sektorów, wiedza i narzędzia.
  • Według badanych, aby skutecznie zachęcać innych do aktywności społecznej, konieczne są:
    • dobry klimat dla filantropii przez pokazywanie dobrych przykładów oraz docenianie wysiłków osób, które ją prowadzą,
    • miejsca, gdzie filantropi mogliby dzielić się swoją wiedzą, wspierać w działaniu, być częścią społeczności ludzi, którzy myślą podobnie,
    • wsparcie przy planowaniu i organizowaniu działalności społecznej,
    • narzędzia, które ułatwiałyby nawiązywanie współpracy z organizacjami społecznymi, np. platforma internetowa z indeksem organizacji spełniających określone standardy, która pomagałaby w podejmowaniu decyzji.
    • jasny system udogodnień prawno-podatkowych zachęcający do wspierania celów społecznych – większa elastyczność obecnie obowiązujących uregulowań i zwiększenie limitów odliczeń darowizn.
  • Niezależnie od wieku, wszyscy badani uważają, że w przyszłości filantropia stanie się wśród osób zamożnych powszechną postawą. I mimo barier, które widzą dla rozwoju filantropii w Polce – takich jak negatywne postrzeganie osób zamożnych i w konsekwencji ich działalności filantropijnej, brak wiedzy, jak sensownie ją prowadzić oraz niezbyt korzystne zachęty podatkowe – są przekonani, że stanie się ona rzeczą oczywistą, którą po prostu się robi.
  • Wnioski z raportu posłużyły w stworzeniu ram Programu Philanthropy for Impact, inicjatywnie Fundacji EFC, realizowanej przez międzynarodową organizację Ashoka, Polską Radę Biznesu oraz wykładowców Uniwersytetu Harvarda. Celem programu jest skuteczne wspieranie i współtworzenie rozwiązań problemów społeczno-ekonomicznych w Europie Środkowo-Wschodniej, dzięki strategicznemu zaangażowaniu osób zamożnych.

Wierzę, że ten raport stanie się impulsem do szerszego spojrzenia na filantropię i zaangażowane w nią osoby i instytucje, zobaczenia jej wielowymiarowości oraz stworzy pretekst do bardziej otwartej dyskusji o działalności, celach, kapitale, władzy i odpowiedzialności, które zawsze się z nią łączą.

Zapraszam do rozmowy o filantropii!

Cały raport TUTAJ.